Bij sommige bouw- of ontwikkelingsplannen past het initiatief niet binnen het geldende Omgevingsplan. In die gevallen kan een Buitenplanse Omgevingsplanactiviteit (BOPA) uitkomst bieden. Dit is een omgevingsvergunning waarmee u mag afwijken van de bestaande regels, mits het initiatief ruimtelijk aanvaardbaar is.

Een BOPA is sneller en flexibeler dan een wijziging van het Omgevingsplan en wordt vaak gebruikt voor:

✔ Het realiseren van een woning of bedrijfsgebouw buiten de bestaande regels.
✔ Het wijzigen van een functie, zoals van agrarisch naar wonen of detailhandel.
✔ Het uitbreiden of aanpassen van een bestaande bouw- of gebruikssituatie.

Om de BOPA beter te begrijpen, zijn hieronder de belangrijkste kenmerken per onderdeel uitgewerkt.

Juridisch kader

Een BOPA is bedoeld voor initiatieven die niet passen binnen het geldende Omgevingsplan. Dit instrument maakt het mogelijk om af te wijken van de bestaande regels, mits het plan ruimtelijk aanvaardbaar is.

• Voor initiatieven die in strijd zijn met het Omgevingsplan;
• Reikwijdte: de gehele fysieke leefomgeving (dus ook bouwen, milieu, etc.), zoals opgenomen in het ETFAL-toetsingskader;
• Beoordeling: op basis van ETFAL (regels uit voornamelijk het Besluit kwaliteit leefomgeving (Bkl)).

 
Procedure

De BOPA-procedure kent een vaste doorlooptijd, maar in sommige gevallen kan een langere procedure nodig zijn. De gemeente heeft in beperkte mate de mogelijkheid om advies in te winnen of de procedure te verlengen.

• Standaardprocedure: 8 weken behandeltijd;
• Mogelijkheid tot verlenging: eenmalig 6 weken extra
• In uitzonderlijke gevallen kan de uitgebreide Awb-procedure van toepassing zijn;
• Bevoegd gezag: College van Burgemeester en Wethouders (B&W);
• Gemeenteraad: in sommige gevallen moet de gemeenteraad om advies worden gevraagd.

Aanvragen

Het aanvragen van een BOPA verloopt via het Omgevingsloket. In vergelijking met een reguliere Omgevingsplanactiviteit (OPA) zijn er extra gegevens nodig om de aanvraag compleet te maken.

• Indienen via het Omgevingsloket op het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO);
• Extra gegevens nodig ten opzichte van een Omgevingsplanactiviteit (OPA) volledige aanvraag vereist, inclusief onderbouwing.

Publiceren en bekendmaking

Na goedkeuring van een BOPA wordt de vergunning bekendgemaakt via officiële kanalen. Daarnaast moet de gemeente de locatie van de BOPA zichtbaar maken op de digitale kaart.

• Publicatie via officiële kanalen:
  • officiëlebekendmakingen.nl;
  • Gemeenteblad;
• Werkingsgebied van de BOPA wordt zichtbaar op de kaart (GML-bestand).

Gemeenteraad

De gemeenteraad heeft in sommige gevallen een adviserende rol bij BOPA’s. De gemeenteraad kan zelf bepalen in welke gevallen zij betrokken willen worden.

• Kunnen zelf een lijst vaststellen met gevallen waarin zij (bindend)advies willen geven;
• Kunnen bepaalde gevallen aanwijzen waarin participatie verplicht is.

Vervolg

Een BOPA dient binnen vijf jaar te worden verwerkt / geïntegreerd in het Omgevingsplan, zodat deze onderdeel wordt van het gemeentelijke Omgevingsplan.

• BOPA’s moeten na 5 jaar worden verwerkt in het Omgevingsplan (geldt vanaf 2032).